Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol
Printable version
1. Trosolwg
Gallech gael Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol (IIDB) os aethoch yn sâl neu’n anabl oherwydd damwain neu glefyd naill ai:
- yn y gwaith
- ar gynllun neu gwrs hyfforddiant cyflogaeth cymeradwy
Mae’r swm y gallech ei gael yn dibynnu ar eich amgylchiadau unigol.
Efallai y gall eich gofalwr gael Lwfans Gofalwr os oes gennych anghenion gofalu sylweddol.
Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English) ac mewn fformat hawdd ei ddeall.
2. Beth fyddwch chi'n ei gael
Bydd lefel eich anabledd yn effeithio ar faint o fudd-dal y gallech ei gael. Caiff hyn ei asesu gan ‘gynghorydd meddygol’ ar raddfa o 1 i 100%.
Fel arfer, rhaid i chi gael eich asesu fel 14% yn anabl neu fwy i gael y budd-dal.
Canllaw yn unig yw’r holl symiau.
Lefel yr anabledd a aseswyd | Swm wythnosol |
---|---|
100% | £225.30ÌýÌý |
90% | £202.77ÌýÌý |
80% | £180.24ÌýÌý |
70% | £157.71ÌýÌý |
60% | £135.18ÌýÌý |
50% | £112.65ÌýÌý |
40% | £90.12ÌýÌý |
30% | £67.59ÌýÌý |
20% | £45.06 |
3. Cymhwysedd
Damweiniau
Efallai y gallwch hawlio Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol (IIDB) os:
- cawsoch eich cyflogi pan ddigwyddodd y ddamwain neu’r digwyddiad
- yr oeddech ar gynllun neu gwrs hyfforddiant cyflogaeth cymeradwy pan ddigwyddodd y ddamwain neu’r digwyddiad
- digwyddodd y ddamwain waith neu’r digwyddiad a achosodd eich salwch neu anabledd yng Nghymru, Lloegr neu’r Alban
Mae rhai eithriadau y gallwch ofyn i’ch Canolfan Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol rhanbarthol amdanynt.
Clefydau
Gallwch hawlio IIDB os oeddech yn gyflogedig mewn swydd neu os oeddech ar gynllun neu gwrs hyfforddi cyflogaeth cymeradwy a achosodd eich clefyd. Mae’r cynllun yn cwmpasu , gan gynnwys:
- asma
- broncitis cronig neu emffysema - a elwir hefyd yn glefyd rhwystrol cronig yr ysgyfaint (COPD)
- byddardod
- niwmoconiosis (gan gynnwys silicosis ac asbestosis)
- osteoarthritis o’r pen-glin mewn glowyr
- clefyd rhagnodedig A11 (a elwid gynt yn fys gwyn dirgryniad)
- Crebachdod Dupuytren
Mae’r cynllun hefyd yn ymdrin â chlefydau sy’n ymwneud ag asbestos gan gynnwys:
- niwmoconiosis (asbestosis)
- mesothelioma ymledol
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint gydag asbestosis
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint heb asbestosis ond lle bu amlygiad galwedigaethol helaeth i asbestos mewn galwedigaethau penodedig
- tewhau plewrol gwasgaredig unochrog neu ddwyochrog
Gallwch gael rhestr lawn o afiechydon o’ch canolfan Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol rhanbarthol.
Ni allwch wneud cais Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol os oeddech yn hunangyflogedig.
4. Sut i wneud cais
Bydd angen i chi lenwi ac anfon ffurflen gais.
Daw’r ffurflen gyda nodiadau sy’n:
- eich helpu i’w lenwi
- dweud wrthych ble i’w anfon
Lawrlwytho ac argraffu ffurflen gais
Bydd angen i chi ddefnyddio ffurflen wahanol yn dibynnu a ydych yn hawlio am:
- ddamweiniau a achosir gan waith (ffurflen BI100A)
- clefydau a achosir gan waith (ffurflen BI100PD)
Lawrlwythwch ac argraffwch y ffurflen gais briodol
Gofyn am ffurflen gais dros y ffôn
Gallwch hefyd ofyn i Ganolfan Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol Barnsley (IIDB) anfon ffurflen gais atoch.
Canolfan IIDB Barnsley
Ffôn: 0800 121 8379
Ffôn testun: 0800 169 0314
(os na allwch glywed neu siarad dros y ffôn): 18001 yna 0800 121 8379
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i
Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm
Darganfyddwch am daliadau galwadau
Fformatau amgen
Ffoniwch i ofyn am fformatau amgen, fel braille, print bras neu CD sain.
Ar ôl i chi anfon eich ffurflen
Bydd eich cais yn cael ei asesu gan ddefnyddio’r wybodaeth a ddarperir yn eich ffurflen gais, neu mewn asesiad meddygol wyneb yn wyneb.
Bydd y Ganolfan Asesiadau Iechyd ac Anabledd (CHDA) yn cysylltu â chi os oes angen asesiad meddygol wyneb yn wyneb arnoch. Byddant yn anfon gwybodaeth atoch am yr hyn i’w ddisgwyl yn yr apwyntiad. Darllenwch y canllawiau ar sut i fynychu eich asesiad wyneb yn wyneb yn ddiogel oherwydd coronafeirws (COVID-19).
Ni fydd angen i chi fynychu asesiad wyneb yn wyneb os ydych yn derfynol wael neu os oes gennych unrhyw un o’r clefydau canlynol:
- mesothelioma ymledol
- angiosarcoma o’r iau oherwydd amlygiad i finyl clorid monomer
- carsinoma sylfaenol y broncws neu’r ysgyfaint drwy ddod i gysylltiad â llosgi bwriadol
- carsinoma sylfaenol y broncws neu’r ysgyfaint drwy ddod i gysylltiad â chyfansoddion Nickel/Nickel
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint lle ceir tystiolaeth ategol o asbestosis
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint, drwy ddod i gysylltiad ag asbestos
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint, wedi’i gysylltu â thun a chemegau penodedig eraill neu’n gweithio gyda ffwrn coke
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint lle ceir silicosis sy’n cyd-fynd ag ef
Os ydych yn anghytuno â phenderfyniad
Gallwch herio penderfyniad am eich hawliad. Gelwir hyn yn gofyn am ‘ailystyried gorfodol’.
5. Rhoi gwybod am newid mewn amgylchiadau
Rhaid i chi, neu’r person sy’n hawlio ar eich rhan, ddweud wrth y swyddfa sy’n delio â’ch taliadau am unrhyw newidiadau i’ch amgylchiadau neu fanylion personol. Rhowch wybod iddynt ar unwaith os:
- yw’r cyflwr yr ydych yn cael budd-dal ar ei gyfer yn gwella neu’n gwaethygu, neu os cawsoch ddiagnosis anghywir
- ydych yn newid eich enw neu ryw
- ydych yn priodi neu’n ffurfio partneriaeth sifil
- ydych yn newid eich cyfeiriad
- ydych yn newid eich rhif ffôn
- ydych yn newid eich manylion banc
- ydych yn gadael neu’n bwriadu gadael y wlad
- ydych yn mynd i’r carchar neu’n cael eich cadw mewn dalfa
- yw’ch statws mewnfudo yn newid, os nad ydych yn ddinesydd Prydeinig neu Wyddelig
- ydych yn newid y person sydd ag awdurdod i weithredu ar eich rhan
- yw’ch cyflwr wedi’i achosi gan wasanaeth yn lluoedd arfog y DU ac rydych yn cael iawndal gan y llywodraeth.
Os ydych yn cael Atodiad i’r Anghyflogadwy, rhaid i chi hefyd rhoi gwybod os:
- ydych yn symud i fyw gyda phartner
- ydych yn aros yn yr ysbyty
- ydych yn dechrau neu’n stopio gweithio
- yw’ch enillion blynyddol yn cynyddu
Mae yna wahanol newidiadau y mae’n rhaid i chi roi gwybod amdanynt os ydych hefyd yn cael Lwfans Enillion Is neu Lwfans Gweini Cyson.
Gallech gael eich cludo i’r llys neu orfod talu cosb os ydych yn rhoi gwybodaeth anghywir neu os nad ydych yn rhoi gwybod am newid yn eich amgylchiadau.
Sut i roi gwybod am newid
Ffoniwch linell gymorth Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol (IIDB) neu ysgrifennwch at Ganolfan IIDB Barnsley.
Llinell Gymorth Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol
Ffôn: 0800 121 8379
Ffôn Testun: 0800 169 0314
(os na allwch glywed neu siarad dros y ffôn): 18001 yna 0800 121 8379
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i
Dydd Llun i Ddydd Gwener, 9am i 5pm
Darganfyddwch am gostau galwadau
Canolfan IIDB Barnsley
Mail Handling Site A
Wolverhampton
WV98 1SY
Os ydych wedi cael eich talu gormod
Efallai y bydd yn rhaid i chi ad-dalu’r arian os ydych:
- heb roi gwybod am newid ar unwaith
- rhoi gwybodaeth anghywir
- wedi’u gordalu drwy gamgymeriad
Darganfyddwch sut i ad-dalu’r arian sy’n ddyledus gennych o ordaliad budd-daliadau
6. Rhagor o wybodaeth
Budd-daliadau eraill y gallech eu cael
Lwfans Gweini Cyson (CAA)
Gallwch wneud cais am CAA ar gyfer damweiniau lle caiff eich anabledd ei asesu ar 100% ac mae angen gofal a sylw dyddiol arnoch.
Mae’r gyfradd CAA a delir i chi yn seiliedig ar asesiad o’ch anghenion.
Lwfans Anabledd Eithriadol o Ddifrifol
Gallwch wneud cais am £90.20 wedi’i dalu yn ychwanegol at y cyfraddau CAA, os cewch eich asesu ar un o’r 2 gyfradd uchaf o CAA ac angen gofal a sylw parhaol, cyson.
Lwfans Enillion Is (REA)
Gallwch gael REA os yw’r ddau o’r canlynol yn berthnasol:
- ni allwch wneud eich gwaith arferol neu waith arall gyda thâl tebyg oherwydd damwain neu glefyd a achosir gan waith
- os oes gennych anabledd neu anaf a ddechreuodd cyn 1 Hydref 1990
Deddf Niwmoconiosis etc. (Iawndal Gweithwyr) 1979
Gall y Ganolfan Byd Gwaith dalu cyfandaliad i chi os oes gennych un o’r clefydau canlynol:
- Niwmoconiosis (gan gynnwys asbestosis, silicosis, a kaolinosis)
- byssinosis
- mesothelioma ymledol
- tewhau plewrol ymledol unochrog neu ddwyochrog
- carsinoma sylfaenol yr ysgyfaint sy’n ymwneud ag asbestos
I gael taliad mae’n rhaid i chi fodloni’r holl amodau canlynol:
- rhaid i’ch clefyd sy’n gysylltiedig â llwch fod wedi’i achosi gan eich cyflogaeth
- rydych yn cael Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol ar gyfer un o’r clefydau rhestredig
- rhaid i chi wneud cais o fewn 12 mis i’r penderfyniad i ddyfarnu Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol
- ni allwch gymryd camau sifil neu beidio oherwydd bod eich cyn-gyflogwr wedi rhoi’r gorau i fasnachu
- nad ydych wedi dwyn achos llys neu wedi cael iawndal gan gyflogwr mewn perthynas â’r clefyd
Efallai y gallwch wneud cais os ydych yn ddibynnydd i rywun a ddioddefodd o glefyd sy’n gysylltiedig â llwch ond sydd wedi marw. Rhaid gwneud cais dibynnydd o fewn 12 mis i farwolaeth y dioddefwr.
Taliad mesothelioma ymledol
Efallai y byddwch yn dal i allu cael taliad am salwch sy’n gysylltiedig ag asbestos os nad ydych yn gymwys i gael iawndal o dan Ddeddf Niwmoconiosis ac ati (Iawndal Gweithwyr) 1979.
Mae dau gynllun talu gwahanol.
Gallwch wneud cais am ‘gynllun 2008’ os daethoch i gysylltiad ag asbestos:
- tra oeddech yn hunangyflogedig
- drwy aelod o’r teulu, er enghraifft drwy olchi eu dillad
Gallwch wneud cais am y Cynllun Taliad Mesothelioma ymledol (DMPS) os cawsoch ddiagnosis o mesothelioma ymledol ar neu ar ôl 25 Gorffennaf 2012. Gallwch wneud cais am hyn hyd yn oed os ydych wedi hawlio iawndal o dan Ddeddf Niwmoconiosis ac ati (Iawndal Gweithwyr) 1979.
Gallwch ddarllen mwy am gymhwysedd ar gyfer y ddau gynllun).
Effeithiau ar fudd-daliadau eraill
Gallwch barhau i gael Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol (IIDB) os ydych yn hawlio:
- Lwfans Cyflogaeth a Chymorth yn seiliedig ar gyfraniadau
- Budd-dal Analluogrwydd
- Lwfans Ceisio Gwaith Dull Newydd
- Pensiwn y Wladwriaeth
Bydd IIDB yn effeithio ar y budd-daliadau canlynol os ydych chi neu’ch partner yn eu hawlio:
- Cymhorthdal Incwm
- Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar incwm
- Lwfans Cyflogaeth a Chymorth sy’n gysylltiedig ag incwm
- Credyd Pensiwn
- Budd-dal Tai
- Credyd Treth Gwaith
- Credyd Cynhwysol
Gall hefyd effeithio ar Ostyngiad Treth Cyngor - cysylltwch â’ch cyngor lleol i gael mwy o wybodaeth.
Canolfannau Budd-daliadau Anabledd Anafiadau Diwydiannol
Ffôn Testun: 0800 169 0314
(os na allwch glywed neu siarad dros y ffôn): 18001 yna 0800 121 8379 Â
Dydd Llun i Ddydd Gwener, 9am i 5pm
[Darganfyddwch am gostau galwadau(/costau-galwadau)
Canolfan IIDB Barnsley
Safle trin post A
Wolverhampton
WV98 1SY