ÒÁÈËÖ±²¥

Kjo fletëpalosje ofron informacion mbi kryerjen e një kolonoskopie ²Ôëse nevojiten teste të mëtejshme pas përdorimit të setit të testimit të ekzaminimit të kancerit të zorrëve të NHS.

1. Pse NHS (Shërbimi Shëndetësor Kombëtar) e ofron kolonoskopi²Ôë 

Kolonoskopia mund të ndihmojë ²Ôë gjetjen e polipeve dhe kancerit të zorrëve, sepse ato mund të zhvillohen pa simptoma.  

Polipet ja²Ôë masa të vogla ²Ôë mukozën e zorrës së trashë. Shumica e polipeve ja²Ôë të padëmshme, por disa ka²Ôë më shumë gjasa të shndërrohen ²Ôë kancer. Kanceri i zorrëve është kanceri që gjendet kudo ²Ôë zorrën e trashë. Kjo përfshin zorrën e trashë dhe rektumin.  

Ne ofrojmë një kolonoskopi ²Ôëse gjejmë një sasi të caktuar gjaku ²Ôë kampionin tuaj të jashtëqitjes. Polipet dhe kanceret e zorrëve ndonjëherë rrjedhin gjak, por këtë nuk mund ta shihni gjithmo²Ôë. Shumica e personave nuk do të ke²Ôë kancer të zorrëve, por kryerja e një kolonoskopie na ndihmon të kontrollojmë shkakun e gjakut.  

Nëse keni ndonjë polipe, ne zakonisht mund t’i heqim ato gjatë kolonoskopisë. Kjo mund të zvogëlojë ndjeshëm rrezikun për t’u prekur nga kanceri i zorrëve.  Nëse ka shenja të kancerit të zorrëve, ne mund të jemi ²Ôë gjendje të ofrojmë trajtim. Gjetja e hershme e kancerit të zorrëve mund të bëjë më shumë gjasa që trajtimi të jetë efektiv.

Zorra e trashë dhe rektumi përbëj²Ôë zorrën e trashë. 

Zorrët ja²Ôë pjesë e sistemit tuaj të tretjes. Ato marrin lëndët ushqyese dhe ujin nga ushqimi dhe e kthej²Ôë atë që mbetet ²Ôë jashtëqitje. 

2. °­´Ç±ô´Ç²Ô´Ç²õ°ì´Ç±è¾±²¹Ìý

Kolonoskopia është një testim për të kontrolluar brenda zorrëve tuaja për polipe dhe kancer të zorrëve. Ndihmon gjithashtu për të konfirmuar ²Ôëse keni një gjendje të zorrëve që nuk është kanceri i zorrëve.  

Një mjek i trajnuar posaçërisht i quajtur kolonoskopist do ta bëjë testin.  

Ata do të vendosin një tub të hollë, fleksibël me një kamerë të vogël ²Ôë pjesën e poshtme tuaj. Quhet kolonoskop. Ju mund të ndjeni se ajo hyn, por shumica e njerëzve nuk e shohin atë si të dhimbshme. Ajo tregon brendësi²Ôë e zorrëve tuaja ²Ôë një ekran.

Kolonoskopisti shikon imazhet nga brenda zorrës ²Ôë një ekran 

Një kolonoskopi zakonisht zgjat 30 deri ²Ôë 45 minuta. I gjithë takimi juaj mund të zgjasë rreth 2 orë. 

3. Takimet tuaja 

Takimi juaj i parë do të jetë për të diskutuar për një kolonoskopi. Ky quhet takim me mjekun specialist të ekzaminimit (SSP). Specialisti do të:  

• bisedojë me ju për rezultatet e ekzaminimit tuaj  

• përshkruajë se çfarë është një kolonoskopia  

• shpjegojë rreziqet dhe përfitimet e mundshme  

• diskutojë zgjedhjet e disponueshme për t’ju bërë më të rehatshëm  

• përgjigjet çdo pyetjeje që keni.  

Ata do të kontrolloj²Ôë ²Ôëse kolonoskopia është e përshtatshme për ju. Ata do të pyesin për çdo gjendje shëndetësore që mund të keni dhe ²Ôëse merrni ilaçe. Disa persona nuk mund të bëj²Ôë kolonoskopi. Specialisti do të vlerësojë ²Ôëse një kolonoskopi virtuale e quajtur skanim i kolonografisë CT (CTC) mund të jetë e përshtatshme ²Ôë vend të kësaj. Ai përdor rrezet X për të kontrolluar shëndetin e zorrëve tuaja. Lexoni  më shumë rreth kryerjes së një skanimi CT ²Ôë .  

Nëse jeni mjaftueshëm i aftë për të kryer një kolonoskopi, ju mund të zgjidhni ²Ôëse do vazhdoni me procedurën. Nëse e bëni këtë, zakonisht do të bëhet ²Ôë spital. Kjo duhet të jetë brenda 2 javësh nga takimi juaj i parë.  

Ju lutemi tregoni specialistit ²Ôëse keni ndonjë kërkesë shtesë. Për shembull, mund të keni nevojë për dikë që t’ju ndihmojë ²Ôë takimin tuaj, si për shembull një kujdestar ose një përkthyes.  

Ju mund të kërkoni një kolonoskopist mashkull ose femër. Ne do të përpiqemi të akomodojmë preferencën tuaj, por kjo nuk është gjithmo²Ôë e mundur.

Diagrami që tregon rrugën e caktimit të ekzaminimit të zorrëve 

4. Para kolonoskopisë suaj 

Ju do të merrni disa udhëzime ²Ôë takimin tuaj me mjekut specialist të ekzaminimeve. Këto do t’ju ndihmoj²Ôë të përgatiteni për kolonoskopi²Ôë tuaj.  

Zorrët tuaja duhet të je²Ôë bosh për të kryer procedurën. Ju lutemi ndiqni udhëzimet me kujdes. Këto përfshij²Ôë:  

• çfarë duhet të hani dhe pini ²Ôë ditët para kolonoskopisë  

• kur duhet të ndaloni së ngrëni dhe pirja  

• do ju jepen pako të vogla me laksativë për të pirë, ose informacion se si t’i merrni ato  

• si dhe kur të merren laksativët.  

Laksativët do t’ju bëj²Ôë të shkoni ²Ôë tualet më shpesh se zakonisht për t’ju ndihmuar të zbrazni zorrët. Kjo zakonisht do të jetë një ditë më parë dhe ndonjëherë ²Ôë ditën e procedurës.  

Zakonisht rrini zgjuar gjatë një kolonoskopie. Ju mund të zgjidhni të keni:  

• qetësues kundër dhimbjeve  

• gaz dhe oksigjen  

• qetësues – ilaç që jepet përmes një tubi të vogël (kanulë ose flutër) ²Ôë krahun tuaj.  

Disa spitale mund të mos ofroj²Ôë të gjitha këto opsione. 

5. Kryerja e kolonoskopisë tuaj 

Kolonoskopia juaj do të bëhet ²Ôë njësi²Ôë e endoskopisë. â¶Ä¯Â 

Gjatë ditës, një infermiere ose specialist do të shpjegojë se çfarë do të ndodhë dhe rreziqet e mundshme. Do t’ju kërkohet të ²Ôënshkruani një formular pëlqimi/lejeje. Kjo është për të konfirmuar se i kuptoni rreziqet dhe pranoni të kryeni procedurën.  

Nëse jeni dakord, ata do t’ju kërkoj²Ôë të vishni një fustan spitali. Ju do të mbuloheni për procedurën tuaj. Fustani ka një të çarë ²Ôë pjesën e pasme.  

Ata duhet t’ju ofroj²Ôë opsione për lehtësimin e dhimbjes.  

Për të bërë testin, ju do shtriheni ²Ôë a²Ôën e majtë me gjunjët pak të përkulur lart.  

Tubi shkon ²Ôë pjesën e poshtme dhe drejtohet ²Ôë krye të zorrës së trashë. Tubi përkulet lehtësisht ²Ôë mënyrë që të kalojë rreth kthesave të zorrëve tuaja.  

Kolonoskopisti do të pompojë butësisht ujë ose gaz (dioksid karboni). Kjo hap zorrët tuaja dhe i ndihmon ata të shohin. Ju mund të ndiheni sikur keni nevojë për tualetin, por zorrët tuaja tashmë duhet të je²Ôë bosh kështu që mos u shqetësoni. Është normale të ndiheni pak të fryrë.  

Mund të keni disa ngërçe ²Ôë stomak. Kryerja e një kolonoskopie mund të jetë e pakëndshme, por nuk duhet të jetë e dhimbshme. Nëse ndjeni ndonjë dhimbje, i tregoni atyre. Ata mund të bëj²Ôë rregullime për t’ju bërë më të rehatshëm.  

Ata mund të heqin polipet ²Ôë zorrët tuaja ose të marrin një mostër të vogël të indeve të trupit për një shikim më të afërt ²Ôën një mikroskop. Kjo quhet biopsi. Nuk do të ndjeni asgjë ²Ôëse kjo ndodh sepse nuk ka nerva ²Ôë zorrët tuaja. 

6. Pas kolonoskopisë suaj 

Do të shkoni ²Ôë një zo²Ôë rikuperimi për të pushuar. Infermieret do t’ju monitoroj²Ôë kur të jeni gati për të shkuar ²Ôë shtëpi. Do t’ju thuhet ²Ôëse kolonoskopisti ka hequr ndonjë polip ose ka bërë një biopsi.  

Mund t’ju duhet:  

• dikush që do t’ju çojë ²Ôë shtëpi sepse mund të jeni të përgjumur, veça²Ôërisht ²Ôëse keni marrë qetësues  

• të pushoni, kështu që mund të dëshironi të merrni atë ditë pushim nga puna ose angazhime të tjera.  

Ju mund të ndiheni të fryrë ose të keni ngërçe ²Ôë stomak pas një kolonoskopie. Kjo zakonisht zgjat vetëm 2 deri ²Ôë 3 orë.  

Nëse keni marrë qetësues, duhet:  

• keni një të rritur përgjegjës për të qëndruar me ju për të paktën 12 orë  

•  të mos drejtoni maki²Ôë, mos pini alkool ose përdorni makineri për 24 orë.  

Ju mund të keni pak gjak ²Ôë jashtëqitjen tuaj ose gjakderdhje nga poshtë për disa ditë. Këto gjëra ja²Ôë të zakonshme. Nëse simptomat nuk largohen pas 2 ditësh, duhet të vizitoni mjekun tuaj të përgjithshëm.  

Telefononi 111 ose spitalin ku keni kryer një kolonoskopi ²Ôëse keni:  

• gjakderdhje të madhe nga poshtë  

• gjakderdhje që nuk largohet ose përkeqësohet  

• dhimbje të forta stomaku ose dhimbje që përkeqësohen  

• temperaturë të lartë ose ndiheni të nxehtë ose keni të dridhura. 

7. Rreziqet e mundshme të kolonoskopisë  

Në raste shumë të rralla, kolonoskopia mund të humbasë kancerin ose një polip që më vo²Ôë mund të shndërrohet ²Ôë kancer. Kjo ka më shumë gjasa të ndodhë ²Ôëse:  

• zorrët tuaja nuk ja²Ôë plotësisht bosh  

• është e vështirë të lëvizet kamera rreth zorrëve.  

Shikoni një mjek të përgjithshëm ²Ôëse keni simptoma të kancerit të zorrëve. Është e rëndësishme edhe ²Ôëse keni kryer së fundmi një ekzaminim të kancerit të zorrëve. Lexoni  o²Ô .  

Në raste të rralla, ndërlikimet mund të ndodhin gjatë një kolonoskopie ²Ôëse:  

• keni një reagim ndaj qetësuesit  

• keni gjakderdhje të madhe pas kolonoskopisë  

• keninjë shpim të zorrëve (çarje të vogël ose vrimë) ²Ôë zorrët tuaja.  

Rreth 1 person ²Ôë çdo 2500 që kryen kolonoskopi ka nevojë për transfuzion gjaku.  

Çarjet e zorrëve ndodhin ²Ôë rreth 1 ²Ôë çdo 1700 kolonoskopi. Nëse kjo ndodh, mund t’ju duhet një operacion për ta riparuar atë. Kjo do të varet nga madhësia dhe pozicioni i çarjes.  Disa nuk ka²Ôë nevojë për ndonjë operacion.  

Në raste shumë të rralla, komplikimet pas një kolonoskopie mund të rezultoj²Ôë ²Ôë vdekje. Kolonoskopistët ja²Ôë shumë të trajnuar dhe kjo ka shumë pak gjasa.  

Këto statistika ja²Ôë vetëm një udhëzues për popullatën e përgjithshme. Mjeku specialist ekzaminues do t’ju këshillojë për rrezikun tuaj personal. Kjo do të bazohet ²Ôë moshën dhe shëndetin tuaj. 

8. Rezultatet e kolonoskopisë  

Ju mund të merrni rezultatet tuaja atë ditë, ose mund të duhen disa javë. Ne gjithashtu i dërgojmë mjekut tuaj të përgjithshëm një kopje të rezultateve tuaja.  

Ka 4 rezultate kryesore:  

• rezultate normale  

• u gjetën polipe – nuk nevojitet monitorim i mëtejshëm  

• u gjetën polipe – nevojitet monitorim i mëtejshëm  

• kancer i zorrëve.  

Ndonjëherë ne gjejmë gjendje të tjera të zorrëve. Është e mundur të gjenden polipe ose kanceri i zorrëve dhe gjendje të tjera të zorrëve ²Ôë të njëjtën kolonoskopi. 

8.1 Rezultate normale  

Rreth 11 ²Ôë 100 njerëz e ka²Ôë këtë rezultat.  

Do të thotë që ne:  

• nuk gjetëm polipe, dhe  

• nuk kishte shenja të sëmundjeve të tjera të zorrëve.  

Ne do t’ju ofrojmë përsëri ekzaminimin e kancerit të zorrëve pas 2 vjetësh ²Ôëse jeni ende ²Ôën moshën 75 vjeç. 

8.2 U gjetën polipe – nuk nevojitet monitorim i mëtejshëm  

Rreth 50 ²Ôë 100 persona (gjysma) e ka²Ôë këtë rezultat.  

Do të thotë që ne:  

• hoqëm polipe gjatë kolonoskopisë suaj, ose  

• morëm një mostër qelizash (biopsi) nga zorrët tuaja për analizë.  

Pas analizës së kampionit tuaj, nuk keni nevojë për trajtim të mëtejshëm ose kolonoskopi kontrolli.  

Ne do t’ju ofrojmë përsëri ekzaminimin e kancerit të zorrëve pas 2 vjetësh ²Ôëse jeni ende ²Ôën moshën 75 vjeç. 

8.3 U gjetën polipe – nevojitet monitorim i mëtejshëm  

Rreth 11 ²Ôë 100 njerëz e ka²Ôë këtë rezultat.  

Do të thotë se kemi gjetur një lloj polipi me rrezik të lartë. Këto ka²Ôë më shumë gjasa të kthehen ²Ôë kancer të zorrëve.  

Ndonjëherë polipet ja²Ôë shumë të vështira për t’u hequr gjatë një kolonoskopie. Nëse kjo ndodh, mund t’ju duhet një kolonoskopi ose ndërhyrje tjetër kirurgjike e specializuar.  

Më pas do t’ju ofrojmë kolonoskopi më të rregullta ²Ôë të ardhmen. Kjo është për të kontrolluar shëndetin e zorrëve dhe për të parë ²Ôëse keni polipe të reja. 

8.4 Kanceri i zorrëve 

Ndërmjet 7 dhe 10 ²Ôë 100 persona e ka²Ôë këtë rezultat.  

Nëse gjejmë kancer të zorrëve, do të shihni një specialist të kancerit për të diskutuar opsionet e trajtimit dhe mbështetjen.  

Shumica e personave (rreth 9 ²Ôë 10) me kancer të zorrëve ²Ôë fazën më të hershme ka²Ôë trajtim të suksesshëm.  

Nëse keni kancer të avancuar të zorrëve, mund të jetë i vështirë për t’u trajtuar dhe jo i mundur për t’u kuruar. 

8.5 Gjendje të tjera të zorrëve  

Ndonjëherë kolonoskopia nuk gjen polipe ose kancer të zorrëve, por ne gjejmë kushte të tjera të zorrëve si:  

•   

•   

•   

• .  

Rreth 18 ²Ôë 100 persona e ka²Ôë këtë rezultat.  

Mund të mësoni më shumë rreth këtyre gjendjeve shëndetësore ²Ôë . Nëse gjejmë shenja të sëmundjeve të tjera të zorrëve, mjeku juaj i përgjithshëm do të shpjegojë se çfarë do të thotë kjo dhe hapat e ardhshëm. Ju mund të keni nevojë për trajtim ose monitorim jashtë programit të ekzaminimeve të kancerit të zorrëve.

Diagrami që tregon rezultatet për çdo 100 persona që kryej²Ôë një kolonoskopi 

9. Më shumë informacion dhe mbështetje  

Për këshilla rreth bërjes së koloskopisë, ju lutemi telefononi linjën to²Ôë të ndihmës falas ²Ôë 0800 707 60 60. Nëse keni vështirësi ²Ôë dëgjim ose ²Ôë të folur, mund të përdorni shërbimin Relay UK për të na kontaktuar. Telefononi 18001 pastaj 0800 707 60 60 nga telefoni juaj me tekste ose përdorni aplikacionin .  

Ky informacion është i disponueshëm ²Ôë formate alternative, duke përfshirë lexim të thjeshtë dhe gjuhë të tjera. Për të kërkuar një format tjetër, mund të telefononi ²Ôë 0300 311 22 33 ose dërgoni email ²Ôë england.contactus@nhs.net. â¶Ä¯â¶Ä¯Â 

Ju gjithashtu mund të:  

• bisedoni me mjekun tuaj të përgjithshëm  

• gjeni ²Ôë  â¶Ä¯â¶Ä¯Â 

• lexoni informacione për personat transgjinorë dhe jobinarë rreth programeve të ekzaminimeve të NHS.  

Nëse jeni 75 vjeç e lart, prapë mund të merrni pjesë ²Ôë kontrollin e kancerit të zorrëve çdo 2 vjet, por nuk do të jeni të ftuar. Mund të telefononi linjën e ndihmës ²Ôë numrin 0800 707 60 60 për të kërkuar një set testimi ²Ôë shtëpi. â¶Ä¯Â 

Programet e ekzaminimit nga NHS përdorin të dhënat tuaja për t’ju thërritur për kontroll ²Ôë kohën e duhur. Ky informacion na ndihmon të përmirësojmë programet e kontrollit dhe të ofrojmë kujdes cilësor. Lexoni . â¶Ä¯Â 

Zbuloni se si mund të hiqni dorë nga ekzaminimi.