Cynllun Cymorthdaliadau鈥檙 Gronfa Ffyniant Bro
Diweddarwyd 30 Rhagfyr 2022
Cynllun Cymorthdaliadau
1. Cyflwyniad
1.1. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol yn gwneud y cynllun cymorthdaliadau canlynol (y Cynllun) gan gydymffurfio 芒鈥檙 Cytundeb Masnach a Chydweithredu (y Cytundeb) a chan gydymffurfio ag ymrwymiadau rhyngwladol y Deyrnas Unedig ar reoli cymorthdaliadau.
1.2. Bydd Deddf Rheoli Cymorthdaliadau 2022 (y Ddeddf) mewn grym yn llawn o 4 Ionawr 2023 ymlaen. Cynllun etifeddol yw鈥檙 Cynllun hwn ac felly nid yw鈥檙 gofynion rheoli cymorthdaliadau a amlinellir yn y Ddeddf yn berthnasol heblaw am y gofynion yn ymwneud ag eglurder ym Mhennod 3 Rhan 2 y Ddeddf.
1.3. Gwneir y Cynllun ar 22 Rhagfyr 2022.
1.4. Bydd y Cynllun yn dod i ben ar 31 Mawrth 2029.
1.5. Ceir cyfeirio at y Cynllun fel Cynllun Cymorthdaliadau鈥檙 Gronfa Ffyniant Bro.
2. Defnydd
2.1. Caiff yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau (DLUHC), yr Adran Drafnidiaeth (DfT), ac awdurdodau cyhoeddus ddefnyddio鈥檙 Cynllun hwn i ddarparu cymorthdaliadau o dan y Gronfa Ffyniant Bro ar neu ar 么l 22 Rhagfyr 2022.
3. Cydymffurfio ag Ymrwymiadau Rhyngwladol y Deyrnas Unedig ar Reoli Cymorthdaliadau
3.1. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol wedi ystyried yr egwyddorion rheoli cymorthdaliadau yn unol ag ymrwymiadau rhyngwladol y Deyrnas Unedig ar reoli cymorthdaliadau ac, yn arbennig, Erthygl 366 Rhan 2 Cytundeb Masnach a Chydweithredu 2020 (y cytundeb masnach rydd rhwng yr Undeb Ewropeaidd a鈥檙 Deyrnas Unedig). Caiff yr Ysgrifennydd Gwladol hefyd ddarparu cronfeydd nad ydynt yn gyfystyr 芒 chymhorthdal pan nad yw鈥檙 gweithgarwch yn bodloni nodweddion cymhorthdal.
3.2 Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol wedi ystyried y gweithgareddau o dan y Cynllun yn unol ag ymrwymiadau鈥檙 Deyrnas Unedig i Erthygl 10 Protocol Gogledd Iwerddon. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol o鈥檙 farn na fydd y Cynllun yn darparu cymhorthdal ar gyfer cynhyrchu na masnachu nwyddau na thrydan cyfanwerth yng Ngogledd Iwerddon. Ni fydd unrhyw gynnig o Ogledd Iwerddon sy鈥檔 ymwneud 芒 chynhyrchu nwyddau a gwasanaethau yn bodloni rheolau鈥檙 Cynllun hwn ac felly ni fydd yn cael ei ariannu oddi tano. Lle mae cymorth gladwriaethol yn berthnasol o dan Protocol Gogledd Iwerddon, caiff ei implementeiddio drwy Eithriad Cyffredinol y Gronfa Ffyniant Bro ar gyfer Gogledd Iwerddon.
3.3. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol wedi ystyried y gwaharddiadau a鈥檙 gofynion eraill yn Erthygl 367 Rhan 2 y Cytundeb, ac mae o鈥檙 farn nad yw鈥檙 Cynllun yn darparu ar gyfer rhoi cymhorthdal a fyddai鈥檔 cael ei wahardd gan ofyniad a osodir gan unrhyw ddarpariaeth o鈥檙 Bennod honno, neu a fyddai鈥檔 groes i ofyniad o鈥檙 fath.
4. Diben
4.1. Mae鈥檙 Cynllun hwn yn amlinellu amodau a gofynion i ganiat谩u i DLUHC, DfT ac awdurdodau cyhoeddus ddyfarnu cymorthdaliadau sy鈥檔 gydnaws 芒鈥檙 Cytundeb hwn, ar gyfer gweithgareddau penodedig i gefnogi鈥檙 broses o ddarparu鈥檙 Gronfa Ffyniant Bro.
4.2. Mae鈥檔 rhaid i gymorthdaliadau a roddir o dan y cynllun hwn gydymffurfio 芒鈥檙:
4.2.1. amodau cyffredinol ym mharagraff 6, a鈥檙
4.2.2. amodau a nodir yn yr Atodlen ar gyfer pob categori cymhorthdal.
Gall y Cynllun hwn gael ei ddiwygio o bryd i鈥檞 gilydd.
5. Diffiniadau cyffredinol
5.1. Yn y Cynllun hwn:
5.1.1. Mae 鈥測 Ddeddf鈥 yn golygu Deddf Rheoli Cymorthdaliadau 2022.
5.1.2. Mae 鈥測 Cytundeb鈥 yn golygu Cytundeb Masnach a Chydweithredu 2020 y Deyrnas Unedig a鈥檙 Undeb Ewropeaidd.
5.1.3. Mae 鈥淏耻诲诲颈辞濒飞谤鈥 yn golygu鈥檙 fenter sy鈥檔 derbyn cymhorthdal o dan y Cynllun hwn.
5.1.4. Mae 鈥淕wariant cyfalaf鈥 yn golygu caffael tir a/neu adeiladau, costau cyn datblygu, costau seilwaith, costau adeiladu, lwfansau rhesymol ar gyfer hapddigwyddiadau a chwyddiant, ff茂oedd proffesiynol a chostau rheoli prosiect wedi鈥檜 cyfalafu, costau cyllid, a phrynu offer.
5.1.5. Mae 鈥淪afle halogedig鈥 yn golygu safle lle y cadarnhawyd bod sylweddau peryglus yn bresennol, o ganlyniad i weithgarwch dynol, o鈥檙 fath lefel sy鈥檔 achosi risg sylweddol i iechyd dynol neu鈥檙 amgylchedd o ystyried y defnydd presennol o鈥檙 tir a鈥檙 defnydd ohono a gymeradwywyd yn y dyfodol.
5.1.6. Mae 鈥淭ir diffaith鈥 yn golygu tir anghynhyrchiol sydd wedi鈥檌 ddifrodi cymaint gan ddatblygiad diwydiannol neu ddatblygiad arall fel na ellir gwneud defnydd buddiol ohono heb ei drin.
5.1.7. Mae 鈥淐ostau prosiect cymwys鈥 yn golygu鈥檙 gwariant cyfalaf a/neu鈥檙 costau adfer tir a geir gan y buddiolwr wrth gwblhau鈥檙 Prosiect.
5.1.8. Mae 鈥淢别苍迟别谤鈥 yn golygu naill ai unigolyn sy鈥檔 ymwneud 芒 gweithgarwch economaidd sy鈥檔 cynnwys cynnig nwyddau neu wasanaethau ar y farchnad, i鈥檙 graddau bod yr unigolyn yn ymwneud 芒鈥檙 cyfryw weithgarwch, neu gr诺p o unigolion o dan berchnogaeth gyffredin neu reolaeth gyffredin sy鈥檔 ymwneud 芒 gweithgarwch economaidd sy鈥檔 cynnwys cynnig nwyddau neu wasanaethau ar y farchnad, i鈥檙 graddau bod y gr诺p yn ymwneud 芒鈥檙 cyfryw weithgarwch. Cymerir y diffiniad o 鈥渇enter鈥 o Ddeddf Rheoli Cymorthdaliadau 2022 Adran 7 a ddaeth i rym ar 28 Ebrill 2022.
5.1.9. Bydd 鈥淎dfer Tir鈥 yn golygu鈥檙 broses o adfer tir diffaith a/neu safle halogedig fel ei fod yn barod i鈥檞 ddatblygu.
5.1.10. Mae 鈥淐ostau Adfer Tir鈥 yn cynnwys costau astudiaethau, arolygon ac ymchwiliadau safle, paratoi amcangyfrifon costau, gwaith i sefydlogi safleoedd, costau trin safle halogedig a chostau trin tir diffaith i鈥檞 ddychwelyd i ddefnydd cynhyrchiol.
5.1.11. Mae 鈥淪eilwaith Lleol鈥 yn golygu鈥檙 seilwaith a ddatblygwyd a/neu a adferwyd ar lefel leol i wella lleoedd, a bydd yn cynnwys swyddfeydd, lle manwerthu, lle hamdden, tai, gwestai, lleoliadau adloniant, llety diwydiannol, seilwaith ymchwil a datblygu, cyfleusterau chwaraeon cymunedol, canolfannau cynadledda ac arddangos, atyniadau diwylliannol a thwristiaeth, a seilwaith safle cyffredinol fel priffyrdd, cyfleustodau a mannau gwefru trydanol.
5.1.12. Mae 鈥淎rian cyfatebol鈥 yn golygu cyllid a ddarperir gan y buddiolwr a/neu un trydydd parti neu fwy i dalu unrhyw gyfran o鈥檙 costau prosiect cymwys.
5.1.13. Mae 鈥淐ostau cyn datblygu鈥 yn golygu gweithgareddau sydd wrthi鈥檔 cael eu gwneud neu a gwblhawyd cyn i waith ffisegol ddechrau, ac maen nhw鈥檔 cynnwys gweithgareddau fel ymchwiliadau safle, paratoi amcangyfrifon costau, datblygu gwaith dylunio, cael caniat芒d cynllunio, neu negodi caffael tir a/neu adeiladau.
5.1.14. Mae 鈥淧谤辞蝉颈别肠迟鈥 yn golygu鈥檙 gweithgareddau a ddisgrifir yn y cais a gyflwynwyd i鈥檙 Gronfa Ffyniant Bro.
5.1.15. Bydd 鈥淎wdurdod cyhoeddus鈥 yn golygu unigolyn sy鈥檔 arfer swyddogaethau o natur gyhoeddus, ond nid yw鈥檔 cynnwys: (a) y naill D欧鈥檙 Senedd na鈥檙 llall; (b) Senedd yr Alban; (c) Senedd Cymru, na (ch) Chynulliad Gogledd Iwerddon.
6. Amodau cyffredinol
6.1 Mae鈥檔 rhaid i awdurdod cyhoeddus gael y wybodaeth ganlynol, o leiaf, gan fuddiolwr cyn rhoi cymhorthdal o dan y Cynllun hwn:
6.1.1. Enw鈥檙 buddiolwr; a
6.1.2. Disgrifiad o鈥檙 prosiect arfaethedig, gan gynnwys ei leoliad, dyddiadau dechrau a gorffen, costau鈥檙 prosiect, arian cyfatebol, strwythurau llywodraethu, methodoleg darparu a chanlyniadau disgwyliedig.
6.2. Ni chaiff awdurdod cyhoeddus roi cymhorthdal ar gyfer prosiect sydd wedi dechrau, ac eithrio:
6.2.1. lle mae鈥檙 buddiolwr wedi dechrau mynd i gostau cyn datblygu neu eisoes wedi gwneud hynny, ond nid yw gwaith ffisegol a gwaith arall ar y prosiect cymwys yn destun ymrwymiad cyfreithiol nac wedi dechrau.
6.2.2. lle mae鈥檙 awdurdod cyhoeddus o鈥檙 farn na fyddai鈥檙 prosiect yn hyfyw oni bai ei fod yn dechrau cyn i鈥檙 cymhorthdal gael ei ddyfarnu ac mae鈥檙 awdurdod cyhoeddus wedi darparu awdurdodiad ysgrifenedig i鈥檙 buddiolwr i鈥檙 prosiect ddechrau cyn i鈥檙 cymhorthdal gael ei roi. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol yn cadw鈥檙 hawl i gefnogi costau a gafwyd cyn y dyddiad dyfarnu ac felly ni ddylid tybio eu bod yn gymwys.
6.2.3. lle mae鈥檙 awdurdod cyhoeddus o鈥檙 farn y gallai presenoldeb cymhorthdal ehangu cwmpas y prosiect ac y bydd yn cyflawni canlyniadau ychwanegol.
Nid oes unrhyw beth yn is-baragraffau 6.2.1, 6.2.2 a/neu 6.2.3 sy鈥檔 cynrychioli nac yn gyfystyr ag ymrwymiad cyfreithiol neu addewid neu fwriad neu unrhyw fath o sicrwydd y bydd awdurdod cyhoeddus yn darparu cymhorthdal ar gyfer unrhyw ran o brosiect neu鈥檙 cyfan ohono.
7. Math o gymhorthdal a phrisiad
7.1. Ceir dyfarnu cymorthdaliadau ar ffurf grantiau.
7.2. Uchafswm y cymhorthdal sydd i鈥檞 ddarparu i brosiect o dan y Cynllun yw 拢20 miliwn.
7.3. Gellir darparu cymhorthdal i fuddiolwr i gwblhau prosiect o dan Gategori 1A a Chategori 1B ar yr amod nad yw gwerth cyfunol y cymhorthdal yn fwy nag 拢20 miliwn.
7.4. Bydd gwerth y cymhorthdal yn cael ei gyfrifo gan gydymffurfio 芒鈥檙 amodau a nodir yn yr Atodlen ar gyfer pob categori cymhorthdal.
8. Tryloywder
8.1. Mae鈥檔 rhaid i awdurdodau cyhoeddus gydymffurfio 芒鈥檙 gofynion tryloywder a amlinellir ym Mhennod 3 Rhan 2 y Ddeddf. Mae鈥檔 rhaid i unrhyw gymhorthdal a ddyfernir o dan y Cynllun hwn sy鈥檔 fwy na 拢100,000 gael ei lanlwytho i鈥檙 gronfa ddata cymorthdaliadau o fewn tri mis o gadarnhau鈥檙 penderfyniad dyfarnu.
8.2 Pan fydd yr awdurdod cyhoeddus sy鈥檔 dyfarnu yn gwneud ymrwymiad cyfrwymol, bydd yn gyfrifol am lanlwytho manylion y cymhorthdal i鈥檙 gronfa ddata tryloywder o fewn 3 mis calendr o ddyfarnu鈥檙 cymhorthdal. Mae鈥檙 Cynllun yn cynnal ei ymrwymiad parhaus i gydymffurfio ag Erthygl 369, felly bydd gwiriadau鈥檔 cael eu cynnal i sicrhau bod dyfarniadau cymorthdaliadau鈥檔 cael eu lanlwytho i鈥檙 gronfa ddata tryloywder.
9. Cyfuno
9.1. Mae鈥檔 rhaid i Awdurdod Cyhoeddus ystyried yr arian cyfatebol a鈥檙 symiau cronnol o gymorthdaliadau a dderbyniwyd gan y buddiolwr ar gyfer y prosiect, a roddwyd o dan y Cynllun hwn neu fel arall.
9.2. Pan fydd prosiect yn derbyn symiau cronnol o gymorthdaliadau sy鈥檔 fwy na鈥檙 terfynau ym mharagraff 7.2, ni fydd y prosiect o fewn cwmpas y Cynllun hwn mwyach.
9.3. Ni cheir osgoi鈥檙 terfynau ym mharagraff 7.2 trwy rannu prosiect unigol mewn modd artiffisial yn sawl prosiect cyfansawdd 芒 nodweddion neu amcanion tebyg.
10. Gwaharddiadau Cyffredinol
10.1. Ni chaiff awdurdod cyhoeddus roi cymhorthdal o dan y Cynllun hwn a fyddai鈥檔 ddarostyngedig i unrhyw un o鈥檙 gwaharddiadau a鈥檙 gofynion eraill a gynhwysir yn Erthygl 367 Rhan 2 y Cytundeb.
11. Camddefnyddio cymhorthdal
11.1. Dylai awdurdod cyhoeddus sicrhau bod unrhyw gymhorthdal a roddir o dan y Cynllun hwn yn cael ei roi yn ddarostyngedig i amod sy鈥檔 caniat谩u i鈥檙 awdurdod cyhoeddus adennill swm cyfan y cymhorthdal neu ran ohono, i鈥檙 graddau bod y cymhorthdal yn cael ei ddefnyddio at ddiben heblaw am y diben y鈥檌 rhoddwyd ar ei gyfer ac i鈥檙 graddau nad yw buddiolwr yn dilyn rheolau鈥檙 Cynllun, gan felly gamddefnyddio鈥檙 cymhorthdal.
Categori 1A: Cymorth i ddatblygu Seilwaith Lleol
1. Cyflwyniad
1.1. Ceir dyfarnu cymhorthdal i Fuddiolwr o dan y categori hwn i helpu i ddarparu Seilwaith Lleol (y 鈥淧谤辞蝉颈别肠迟鈥 at ddibenion y categori hwn).
2. Gweithgarwch cymwys
2.1. I fod yn gymwys o dan y categori hwn, mae鈥檔 rhaid i Brosiect gynnwys un o鈥檙 mathau canlynol o Seilwaith Lleol neu gyfuniad ohonynt:
2.2. Swyddfeydd
2.2.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu lle masnachol i鈥檞 feddiannu gan ystod o ddefnyddwyr. Er enghraifft, datblygiad swyddfa Gradd 鈥楢鈥, lleoliad gwaith a reolir, neu le ar gyfer rhannu mannau gwaith a lle hyblyg.
2.3. Manwerthu
2.3.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu lle masnachol ar gyfer busnesau manwerthu. Er enghraifft, ad-drefnu canolfannau siopa, ad-drefnu siopau adrannol, neu ailddatblygu eiddo gwag ar y stryd fawr.
2.4. Hamdden
2.4.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu lle masnachol ar gyfer busnesau hamdden. Er enghraifft, creu seilwaith i wella鈥檙 economi dydd a nos, gan gynnwys caffis, bwytai, a bariau.
2.5. Tai
2.5.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu tai. Er enghraifft, creu datblygiadau tai, fflatiau ar wah芒n neu鈥檔 rhan o ddatblygiad defnydd cymysg, tai fforddiadwy, a thai cymdeithasol.
2.6. Gwestai a llety arall
2.6.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu gwestai. Er enghraifft, creu gwestai yng nghanol dinasoedd a threfi, neu wahanol fathau o lety lle mae galw gan ymwelwyr.
2.7. Adloniant
2.7.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu lleoliadau adloniant. Er enghraifft, creu sinem芒u, ac aren芒u.
2.8. Llety diwydiannol
2.8.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i ddarparu llety diwydiannol. Er enghraifft, unedau diwydiannol cyffredinol a warysau.
2.9. Ymchwil a datblygu
2.9.1. Adeiladu neu adnewyddu safle i hyrwyddo gweithgarwch ymchwil a datblygu. Er enghraifft, canolfannau ymchwil, unedau hybu, lle i dyfu, ac asedau sy鈥檔 hyrwyddo cydweithio rhwng y byd academaidd a diwydiant.
2.10. Chwaraeon cymunedol
2.10.1. Adeiladu neu adnewyddu cyfleusterau chwaraeon cymunedol. Er enghraifft, creu canolfannau hamdden, meysydd a stadia ar gyfer gweithgareddau chwaraeon amatur a chymunedol, a chanolfannau lles.
2.11. Diwylliannol a thwristiaeth
2.11.1. Adeiladu neu adnewyddu safle diwylliannol a thwristiaeth. Er enghraifft, theatrau, orielau, amgueddfeydd, ac atyniadau i ymwelwyr.
2.12. Seilwaith cyffredinol
2.12.1. Adeiladu seilwaith safle a ddefnyddir i ddarparu gweithgarwch economaidd 鈥 naill ai oherwydd bod gweithredwr y seilwaith yn cynnal gweithgarwch economaidd, neu oherwydd bod y seilwaith yn darparu budd penodol i un trydydd parti a nodwyd neu fwy. Er enghraifft, creu priffyrdd, gwasanaethu safle, cyfleustodau, mannau gwefru trydanol, a pharatoi tir datblygu yn gyffredinol gan gynnwys dymchwel a chlirio.
2.13. Canolfannau cynadledda ac arddangos
2.13.1. Adeiladu neu adnewyddu canolfannau cynadledda ac arddangos. Er enghraifft, cyfleusterau sy鈥檔 darparu awditoria, lle ar gyfer digwyddiadau, ac ystafelloedd cyfarfod.
3. Cymhwysedd menter
3.1. Gellir darparu cymhorthdal i unrhyw fuddiolwr sy鈥檔 creu seilwaith lleol.
4. Costau cymwys
4.1. Ceir dyfarnu cymorthdaliadau o dan y categori hwn ar gyfer costau cymwys canlynol Prosiect yn unig:
4.1.1. Gwariant cyfalaf angenrheidiol a chymesur a gafwyd gan fuddiolwr i gyflawni鈥檙 prosiect.
4.2. Ni ddylai cymhorthdal ddigolledu gwariant cyfalaf y byddai鈥檙 buddiolwr wedi鈥檌 ariannu heb unrhyw gymhorthdal.
5. Amodau ychwanegol
5.1. Bydd seilwaith lleol ar gael i ddefnyddwyr ar sail agored.
5.2. Bydd defnyddwyr yn talu pris y farchnad i ddefnyddio neu brynu鈥檙 seilwaith lleol.
5.3. Ni fydd seilwaith lleol wedi鈥檌 deilwra yn cael ei greu er mwyn un buddiolwr neu ddefnyddiwr yn unig.
5.4. Bydd unrhyw weithredwr trydydd parti ar gyfer y seilwaith lleol yn cael ei benodi trwy broses gaffael agored a thryloyw.
5.5. Ni fydd gwerth y cymhorthdal yn fwy na bwlch hyfywedd a bennwyd ex-ante gan arbenigwyr annibynnol y diwydiant.
5.6. Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 buddiolwr ymrwymo i gynnal defnydd o鈥檙 prosiect tan 31 Mawrth 2032.
6. Cymarebau cymorthdaliadau
6.1. Gellir dyfarnu cymhorthdal o dan y categori hwn yn erbyn costau prosiect cymwys hyd at werth y bwlch hyfywedd.
7. Trothwyon cymorthdaliadau
7.1. Uchafswm y cymhorthdal sydd i鈥檞 ddarparu i fuddiolwr neu fuddiolwyr ar gyfer prosiect yw 拢20 miliwn.
8. Math o gymhorthdal
8.1. Darperir cymorthdaliadau ar ffurf grantiau.
Categori 1B: Cymorth i Fuddsoddi mewn Adfer Tir
1. Cyflwyniad
1.1. Ceir dyfarnu cymhorthdal i Fuddiolwr o dan y categori hwn i helpu i Adfer Tir (y 鈥淧谤辞蝉颈别肠迟鈥 at ddibenion y categori hwn).
2. Gweithgarwch cymwys
2.1. I fod yn gymwys o dan y categori hwn, mae鈥檔 rhaid i Brosiect gwblhau gweithgareddau Adfer Tir.
3. Cymhwysedd menter
3.1. Gellir darparu cymhorthdal i unrhyw fenter sy鈥檔 cynnal gweithgareddau Adfer Tir.
4. Costau cymwys
4.1. Ceir dyfarnu cymorthdaliadau o dan y categori hwn ar gyfer costau cymwys canlynol Prosiect yn unig:
4.1.1. Costau Adfer Tir angenrheidiol a chymesur a gafwyd i gwblhau gweithgareddau Adfer Tir a bennwyd gan arbenigwyr annibynnol y diwydiant.
4.1.2. Ni ddylai cymhorthdal ddigolledu gwariant a gafwyd i gwblhau gweithgareddau Adfer Tir y byddai鈥檙 buddiolwr wedi鈥檌 ariannu heb unrhyw gymhorthdal.
5. Amodau ychwanegol
5.1. Gwerth y cymhorthdal fydd cyfanswm y costau Adfer Tir llai鈥檙 cynnydd amcangyfrifedig yng ngwerth tir y tir wedi鈥檌 adfer. Dylai鈥檙 cynnydd amcangyfrifedig yng ngwerth tir y tir wedi鈥檌 adfer gael ei bennu ex-ante gan arbenigwyr annibynnol y diwydiant.
5.2. Bydd tir a adferwyd sydd wedi elwa o gymhorthdal yn cael ei waredu ar werth y farchnad yn unig.
6. Egwyddor y llygrwr sy鈥檔 talu
6.1. Mae鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol yn cydnabod bod 鈥渆gwyddor y llygrwr sy鈥檔 talu鈥 (sy鈥檔 deillio o鈥檙 cytundeb amgylcheddol amlochrog a adwaenir fel 鈥淒atganiad Rio 1992 ar yr Amgylchedd a Datblygu, y Confensiwn Newid yn yr Hinsawdd a鈥檙 Confensiwn ar Amrywiaeth Fiolegol鈥 ac yn arbennig Egwyddor 16 y cytundeb hwnnw) wedi鈥檌 gwreiddio yn neddfwriaeth y Deyrnas Unedig ac yn cydnabod y cydymffurfir 芒鈥檙 egwyddor yn y Cynllun hwn.
6.2 Pan nodir yn glir fod yr unigolyn yn gyfrifol am lygru tir a nodwyd (gan y Cynllun hwn) fel safle halogedig, mae鈥檔 rhaid i鈥檙 unigolyn hwnnw ariannu鈥檙 gwaith adfer yn unol 芒鈥檙 egwyddor y llygrwr sy鈥檔 talu ac ni cheir darparu cymhorthdal i gefnogi鈥檙 gweithgarwch hwn. Pan na ellir nodi鈥檙 unigolyn sy鈥檔 gyfrifol am y llygredd neu na ellir ei orfodi i ddwyn y gost, caiff yr unigolyn sy鈥檔 gwneud y gwaith adfer dderbyn cymhorthdal.
6.3. Yr hyn a olygir gan 鈥榶r unigolyn sy鈥檔 gyfrifol am y llygredd鈥 yw鈥檙 unigolyn sy鈥檔 atebol o dan y gyfraith gymwys. Yn 么l yr egwyddor y llygrwr sy鈥檔 talu yn y Deyrnas Unedig, mae鈥檔 rhaid i鈥檙 rhai sy鈥檔 gyfrifol am achosi鈥檙 llygredd wneud y tir yn ddiogel ar gyfer ei ddefnydd presennol. Ni fydd cymorthdaliadau ar gael o dan y cynllun mewn achosion o鈥檙 fath oni bai na ellir nodi鈥檙 llygrwr neu ei orfodi i ddwyn y gost.
6.4. Mae鈥檙 cynllun yn rhagweld y bydd cymhorthdal ar gael i gwblhau gwaith ychwanegol ar y tir er mwyn ei wneud yn ddiogel ar gyfer unrhyw ddefnydd newydd; er enghraifft, i sicrhau bod tir yn bodloni鈥檙 safonau amgylcheddol uwch sy鈥檔 ofynnol ar gyfer adeiladu tai newydd. Mewn achosion o鈥檙 fath, bydd arbenigwyr annibynnol y diwydiant yn cyfrifo cost ychwanegol gwneud y tir yn ddiogel ar gyfer unrhyw ddefnydd newydd. Bydd arbenigwyr annibynnol y diwydiant yn sicrhau bod gwahaniaeth clir rhwng gwaith sy鈥檔 angenrheidiol i wneud y tir yn ddiogel ar gyfer ei ddefnydd presennol a gwaith sy鈥檔 ofynnol i鈥檞 wneud yn ddiogel ar gyfer unrhyw ddefnydd newydd. Bydd cymhorthdal ar gael dim ond ar gyfer cost ychwanegol gwneud y tir yn addas ar gyfer unrhyw ddefnydd newydd.
6.5. Pan fydd tir diffaith a thir llygredig, bydd yr egwyddor y llygrwr sy鈥檔 talu yn berthnasol i elfen lygredig y tir.
7. Cymarebau cymorthdaliadau
7.1. Gellir dyfarnu cymhorthdal o dan y categori hwn yn erbyn costau Adfer Tir hyd at y gwerth a gyfrifir gan baragraff 5.1.
8. Trothwyon cymorthdaliadau
8.1. Uchafswm y cymhorthdal sydd i鈥檞 ddarparu i fuddiolwr neu fuddiolwyr ar gyfer cyflawni鈥檙 prosiect yw 拢20 miliwn.
9. Math o gymhorthdal
9.1. Darperir cymorthdaliadau ar ffurf grantiau.